برنامه ریزی پروژه
برنامه ریزی ( Planning )
همه ما با این واژه آشنا هستیم. میدانیم پیش نیاز موفقیت در انجام یک کار، یک پروژه یا یک آزمون، برنامه ریزی دقیق برای آن است. مثلاً برای موفقیت تیم های ورزشی در مسابقات المپیک یا جام جهانی، موفقیت در آزمون ورودی دانشگاه، موفقیت در ساخت و فروش محصول جدید و یا اتمام یک پروژه در زمان و با بودجه و کیفیت تعیین شده و …. لازمه آن برنامه ریزی دقیق و اصولی است. در راهنمای مدیریت پروژه PMBOK ، تعداد فرآیندهای برنامه ریزی شامل 24 فرآیند است که از مجموع 49 فرآیند ذکر شده که تقریباً نیمی از مجموع فرآیندهای مدیریت پروژه است به گروه فرآیندی برنامه ریزی اختصاص دارد.
تعریف برنامه ریزی
برنامه ریزی فرآیند هدف گذاری و ارایه روشها یا تعیین مسیرهایی برای رسیدن به اهداف تعیین شده است.
برنامه ریزی عبارت است از یک سلسله عملیات منظم، سیستماتیک و مرتبط با یکدیگر که به منظور دستیابی به یکسری اهداف معین
و مشخص توسط یک نهاد، سازمان و یا دولت برای یک مدت معین انجام میگیرد.
دلایل و اهداف برنامه ریزی
مدیران به چند دلیل باید به برنامه ریزی بپردازند:
برای افزایش راندمان، کارایی، اثربخشی و بهره وری در سازمان
استفاده حداکثری از امکانات و فرصتهای آینده و
برای شناسایی و رفع تهدیدات محیطی
تعیین مسیر
کاهش اثر تغییرات
به حداقل رساندن ضایعات و اضافات
انواع برنامه ریزی از لحاظ مدت زمان
از لحاظ مدت زمان برنامه ریزی به سه دسته تقسیم می شوند:
برنامه ریزی بلندمدت، برنامه ریزی میان مدت، برنامه ریزی کوتاه مدت
برنامه ریزی بلندمدت معمولاً برنامههای فراتر از ۵ سال را شامل میشود، در حالیکه برنامه ریزی کوتاه مدت عموماً کمتر از ۵ سال میباشد.
تفاوت برنامه های کوتاه مدت و بلند مدت، طول مدت تعهدات آتی و درجه متغیر بودن چهره سازمان را نشان میدهد.
انواع برنامه ریزی از لحاظ وسعت
برنامه ریزی عملیاتی (اجرایی): این برنامه جزییات دستیابی به اهداف کلی را بیان میکنند.
برنامه ریزی استراتژیک : برنامه هایی هستند که برای کل سازمان طراحی می شوند،
اهداف کلی را ترسیم میکنند و به دنبال تعیین وضعیت سازمان در محیط میباشند.
انواع برنامه ریزی از لحاظ عمق
برنامه ریزی کلان: این برنامه سیاستهای کلی را مشخص و تمرکز ایجاد میکنند.
برنامه ریزی واسط: همانگونه که از اسمش پیداست، حد واسط برنامهریزی کلان و تفصیلی است.
برنامه ریزی تفصیلی: در این برنامه اهداف به وضوح تعریف شدهاند و هیچگونه ابهام و مشکلی
برای درک صحیح آنها وجود ندارد.