021-44174341
info@raymontech.com

کلینروم چیست

کلینروم چیست

کلینروم چیست

جزئیات

کلین روم، طراحی اتاق تمیز است که در آن تعداد ذرات معلق در هوا کنترل و طبقه بندی می شود و به گونه ای طراحی، ساخته و کار می کند تا ورود، تولید و نگهداری ذرات در داخل اتاق را کنترل کند.

5 مرداد 1402

دقیق­ترین راه برای پاسخ به این سوال با استناد به تعریف استاندارد ISO از اتاق تمیز است. این استانداردی است که همه­ی اتاق­های تمیز باید با آن مطابقت داشته باشند و توضیحات زیر پارامترهای تعیین کننده یک اتاق تمیز را ارائه می­‌دهد.

اتاق تمیز محیطی کنترل‌شده است که در آن آلاینده‌هایی مانند گرد و غبار، میکروب‌های موجود در هوا، ذرات آئروسل و بخارات شیمیایی فیلتر می‌شوند تا تمیزترین منطقه ممکن را فراهم کنند. بیشتر اتاق­‌های تمیز برای تولید محصولات دارویی، غذایی، تجهیزات پزشکی، الکترونیک و یا تحقیقات علمی استفاده می­‌شود. اتاق تمیز را می­‌توان به سطوح مختلف آلودگی بسته به میزان ذرات مجاز در فضا، در هر مترمکعب طبقه بندی کرد. در اتاق‌های تمیز متغیرهایی مانند دما، جریان هوا و رطوبت را کنترل می‌کنند.

کلین­روم، طراحی اتاق تمیز است که در آن تعداد ذرات معلق در هوا کنترل و طبقه بندی می­شود و به گونه­ای طراحی، ساخته و کار می­کند تا ورود، تولید و نگهداری ذرات در داخل اتاق را کنترل کند. به طور دقیق، اتاق تمیز دارای سطح کنترل شده­ای از آلودگی است که با تعداد ذرات در متر مکعب در اندازه ذرات مشخص، مشخص می­‌شود. هوای محیط بیرون در یک محیط شهری معمولی حاوی 35.000.000 ذره در متر مکعب با قطر 0.5 میکرون و بزرگتر است که مطابق با اتاق تمیزISO 9 است که در پایین‌­ترین سطح استانداردهای اتاق تمیز قرار دارد.

اتاق تمیز به هر فضای محدودی گفته می‌­شود که در آن تمهیداتی برای کاهش آلودگی ذرات و کنترل سایر پارامترهای محیطی مانند دما، رطوبت و فشار در نظر گرفته شده است. اتاق‌های تمیز عملاً در هر صنعتی استفاده می‌شود که ذرات کوچک می‌توانند بر فرآیند تولید تأثیر منفی بگذارند. آنها از نظر اندازه و پیچیدگی متفاوت هستند و به طور گسترده در صنایعی مانند ساخت نیمه هادی‌­ها، داروسازی، بیوتکنولوژی، تجهیزات پزشکی و علوم زیستی، و همچنین تولید فرآیندهای حیاتی رایج در هوا فضا، اپتیک، ارتش و وزارت انرژی استفاده می شوند.

پرسنلی که برای کار در اتاق­های تمیز انتخاب می­شوند، تحت آموزش­های گسترده­ای در زمینه­ی تئوری کنترل آلودگی قرار می‌­گیرند. آنها از طریق اتاق­های قفل هوا (ایرلاک)، دوش هوا، به اتاق­‌های تمیز وارد و یا از آن خارج می­‌شوند. پرسنل اتاق تمیز جهت کار در اتاق تمیز باید از لباس مخصوصی که برای به دام انداختن آلاینده­هایی که به طور طبیعی توسط پوست و بدن تولید می‌­شود، استفاده نمایند.

کلین روم


محافظ کلین‌­روم شامل چکمه، کفش، پیش‌بند، روکش ریش، روپوش، ماسک صورت، دستکش، روپوش/کت‌های آزمایشگاهی، توری مو، مقنعه، آستین و روکش کفش است. نوع لباس اتاق تمیز که مورد استفاده قرار می­گیرد، باید منعکس کننده مشخصات اتاق تمیز و محصول باشد.محافظ کلین‌­روم برای جلوگیری از انتشار مواد از بدن کاربر و آلوده کردن محیط استفاده می­‌شود. برای جلوگیری از آلودگی محیط، خود لباس اتاق تمیز نباید ذرات یا الیاف را توسط پرسنل آزاد کند. این نوع آلودگی پرسنل می­تواند عملکرد محصول در صنایع نیمه هادی و داروسازی را کاهش دهد و به عنوان مثال می­‌تواند باعث ایجاد عفونت متقاطع بین کارکنان پزشکی و بیماران در صنعت مراقبت­های بهداشتی شود.

بسته به طبقه‌بندی یا عملکرد اتاق تمیز، لباس‌های پرسنل ممکن است به اندازه کت‌های آزمایشگاهی و توری‌های مو محدود باشند، یا به وسعتی که به طور کامل، در لباس‌های چند لایه با دستگاه تنفسی خود پوشیده شده، باشند.

برای ورود به اتاق تمیز معمولاً یک لباس اتاق تمیز لازم است. اتاق‌های تمیز کلاس 10000 ممکن است از لباس‌های ساده، روکش‌های سر و چکمه استفاده کنند. برای اتاق‌های تمیز کلاس 10، روش‌های دقیق پوشیدن لباس مجلسی با پوشش زیپ‌دار، چکمه، دستکش و محفظه کامل ماسک مورد نیاز است. اتاق‌های تمیز سطح پایین ممکن است فقط نیاز به کفش‌های مخصوصی که کفی کاملاً صاف داشته باشند و در گرد و غبار یا کثیفی ردیابی ‌نشوند نیاز داشته باشند. با این حال، کف کفش نباید خطر لغزش ایجاد کند زیرا ایمنی همیشه اولویت دارد.

اطاق ­های تمیز در صنعت باید طوری ساخته شوند که سطوح دیوارها و سقف آنها کاملا صاف و فاقد درزبندی با مصالح ساختمانی رایج باشند و نظافت سطوح آنها به راحتی امکان پذیر باشد. لذا بدین منظور از ساندویچ پانل­ ها برای ساخت اطاق‌­های تمیز استفاده می­‌شود.

تاسیسات کلین­رومی
جزء کلیدی اتاق تمیز، فیلتر هوای ذرات با راندمان بالا (HEPA FILTER) است که برای به دام انداختن ذرات با اندازه 0.3 میکرون و بزرگتر استفاده می­شود. تمام هوای تحویل داده شده به اتاق تمیز از فیلترهای HEPA عبور می‌­کند و در برخی موارد که عملکرد تمیزی دقیق لازم است، از فیلترهای ذرات بسیار کم هوا (ULPA FILTER) استفاده می‌­شود.

انواع ساندویچ پانل­های مخصوص کلین­روم
در طراحی و ساخت کلین­روم از سه نوع ساندویچ پانل استفاده می‌­شود.

  1. ساندویچ پانل­های فاق و زبانه­ای:

این ساندویچ پانل­ها ارزان می­باشند و در محل پرژوه، متناسب با نیاز محل مصرف برش کاری و اندازه می­شوند و در هنگام نصب قابلیت رگلاژ ندارند.

1. ساندویچ پانل­های ماژولار یا مادولار:
ساندویچ پانل­‌های ماژولار یا مادولار که در صنعت کلین­‌روم مورد مصرف قرار می­گیرند توسط پروفیل­‌های منحصر بفرد ساخته شده توسط گروه رایمون به یکدیگر متصل می‌­شوند لذا قابلیت مونتاژ و دمونتاژ دارند و در ساخت آنها از عایق­هایی با جنس گوناگون استفاده می­‌شود. این ساندویچ پانل­ها به نسبت ساندویچ پانل­های فاق و زبانه­ای گرانتر می­‌باشند و در هنگام ساخت پانل متناسب با نقشه‌­های پروژه و با اندازه­‌های مناسب ساخته و تولید می­‌شوند و در هنگام نصب قابلیت رگلاژ دارند.
2.ساندویچ پانل­های GRP:​
ساندویچ پانل­های فاق و زبانه­ای که در صنعت کلین­روم مورد مصرف قرار می­‌گیرند به صورت نر و ماده به یکدیگر متصل می­شوند و در ساخت آنها از عایق­‌هایی با جنس گوناگون استفاده می‌ شود. ساندویچ پانل­‌های GRP که در صنعت کلین­‌روم مورد مصرف قرار می­‌گیرند توسط پروفیل‌­های منحصر بفرد ساخته شده توسط گروه رایمون به یکدیگر متصل می­‌شوند لذا قابلیت مونتاژ و دمونتاژ دارند و سیستم‌­های utility (تاسیسات برقی و مکانیکی) داخل ساندویچ پانل اجرا می­‌‍گردد و در ساخت آنها از عایق­‌هایی با جنس گوناگون استفاده می‌­شود. هزینه ساخت این ساندویچ پانل­ها به نسبت گران می­‌باشد ولی در هنگام نصب قابلیت رگلاژ دارند.
کلین روم

طراحی اتاق­های تمیز
  • مطابق با ISO 8 تا 4 است.
  • مطابق با cGMP درجه D ، C ، B و A است.
اصول جریان هوای اتاق تمیز
در اتاق‌های تمیز، هوای بدون ذرات را با استفاده از فیلترهای HEPA یا ULPA و با استفاده از اصول جریان هوای آرام یا متلاطم، حفظ می‌کنند. سیستم‌­های جریان هوای آرام یا یک طرفه، هوای فیلتر شده را در یک جریان ثابت به سمت پایین هدایت می­کنند. سیستم‌های جریان هوای آرام معمولاً در 100٪ سقف برای حفظ جریان ثابت و یک طرفه استفاده می‌شوند.
طراحی مناسب اتاق تمیز کل سیستم توزیع هوا را در بر می­گیرد، از جمله مقرراتی برای برگشت هوای کافی پایین دست، در اتاق­های جریان عمودی، این به معنای استفاده از هوای کم دیواره در اطراف محیط منطقه است. در کاربردهای جریان افقی، نیاز به استفاده از برگشت هوا در مرز پایین دست فرآیند دارد. استفاده از بادگیرهای سقفی با طراحی مناسب سیستم اتاق تمیز متناقض است.
طبقه بندی اتاق تمیز
اتاق­های تمیز بر اساس میزان تمیزی هوا طبقه بندی می­شوند. در استاندارد فدرال) 209 A تا (D ایالات متحده، تعداد ذرات مساوی و بزرگتر از 0.5 میکرومتر، در یک فوت مکعب هوا، اندازه گیری می شود و از این تعداد برای طبقه بندی اتاق تمیز استفاده می­‌شود.
این نامگذاری متریک در جدیدترین نسخه 209E استاندارد نیز پذیرفته شده است. استاندارد فدرال 209E در داخل کشور استفاده می ­شود. استاندارد جدیدتر TC 209 از سازمان بین المللی استاندارد است. هر دو استاندارد یک اتاق تمیز را بر اساس تعداد ذرات موجود در هوای آزمایشگاه طبقه بندی می ­کنند. استانداردهای طبقه بندی اتاق تمیز FS 209E و ISO 14644-1 به اندازه گیری­ها و محاسبات خاصی از تعداد ذرات برای طبقه بندی تمیز نیاز دارند.
سطح عدم وجود یک اتاق تمیز یا منطقه تمیز در انگلستان، استاندارد بریتانیایی 5295 برای طبقه بندی اتاق­های تمیز استفاده می­شود. این استاندارد قرار است توسط BS EN ISO 14644-1 جایگزین شود.اتاق­ های تمیز بر اساس تعداد و اندازه ذرات مجاز در هر حجم هوا طبقه بندی می ­شوند.

اعداد بزرگ مانند "کلاس 100" یا "کلاس 1000" به FED_STD-209E اشاره می­کنند و تعداد ذرات با اندازه 0.5 میکرومتر یا بزرگتر مجاز در هر فوت­ مکعب هوا را نشان می­ دهند. استاندارد همچنین امکان درونیابی را فراهم می­کند، بنابراین می­توان به عنوان مثال "کلاس 2000 " را توصیف کرد.

اعداد کوچک به استانداردهای ISO 14644-1 اشاره دارند که لگاریتم اعشاری تعداد مجاز ذرات 0.1 میکرومتر یا بیشتر در هر مترمکعب هوا را مشخص می­کند. بنابراین، برای مثال، اتاق تمیز ISO کلاس 5 حداکثر 105 = 100000 ذره در مترمکعب دارد.

هر دوFS 209E ISO 14644-1 و روابط log-log بین اندازه ذرات و غلظت ذرات را فرض می­کنند. به همین دلیل، چیزی به نام غلظت ذرات صفر وجود ندارد. هوای معمولی اتاق تقریباً کلاس 1000000 یا ISO 9 است.

اتاق تمیز چگونه کار می­کند؟
اساساً اتاق‌های تمیز برای حذف، ذرات و آلاینده‌ها از هوای بیرون کار می‌کنند. بدین منظور ابتدا هوای بیرون با عبور از یک سطح فیلتر شروع به گردش می­‌کند و سپس فیلترهای HEPA یا ULPA هوای بیرون را طبق مشخصات خود تمیز و ضدعفونی می­ کنند و در نهایت هوای فیلتر شده با فشار وارد اتاق تمیز می­ شود. علاوه بر این، هوای آلوده داخل اتاق تمیز توسط رجیسترها به بیرون از اتاق منتقل می‌شود، یا دوباره به داخل فیلترها بازگردانده می‌شود و فرآیند دوباره شروع می‌شود.


چه کسی نیاز به اتاق تمیز دارد؟
دلایل مختلفی وجود دارد که یک شرکت ممکن است به اتاق تمیز نیاز داشته باشد. اگر در حال تولید چیزی هستید که به راحتی تحت تأثیر آلاینده ­ها یا ذرات موجود در هوا قرار می­‌گیرد، به احتمال زیاد به یک اتاق تمیز نیاز خواهید داشت. اگر مطمئن نیستید، یا اگر مایل به تخمین هستید، با کارشناسان گروه رایمون تماس بگیرید.

در اینجا چند دلیل متداول وجود دارد که ممکن است به اتاق تمیز نیاز داشته باشید، و برخی از صنایع رایج که به طور منظم از اتاق تمیز استفاده می­‌کنند عبارتند از:
  • شرکت­‌های تولیدی
  • امکانات تحقیقاتی
  • شرکت­‌های دارویی
  • آزمایشگاه‌های پزشکی
  • تولید قطعات الکترونیکی
  • صنعت هوا فضا
  • تولید فناوری نانو
  • تولید اپتیک و لنز
  • برنامه‌­های کاربردی نظامی
گروه رایمون با دارا بودن بهترین و با تجربه ترین متخصصان و مهندسان با کیفیت‌ترین‌های کلین‌روم را به شما ارائه می‌کند.
آرام بند درب مخصوص کلینروم گروه رایمون
جهت مشاوره در زمینه خرید محصول لطفا فرم زیر را تکمیل نمایید.



مقاله ها مرتبط